Tuần lễ Quốc gia về phòng, chống thiên tai diễn ra từ ngày 15 đến 22/05, với mục tiêu nâng cao nhận thức về một xã hội an toàn trước thiên tai để phát triển bền vững. Nhân dịp này hãy cùng nhìn lại các hoạt động và các thành tựu đã đạt được trong thời gian qua trong việc lồng ghép nội dung người cao tuổi vào công tác quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng.
Việt Nam là một trong số 5 quốc gia chịu nhiều rủi ro nhất về các hình thái thiên tai cực đoan gây ra bởi biến đổi khí hậu. Chỉ tính riêng trong 20 năm trở lại đây, các loại hình thiên tai đã khiến hơn 13 nghìn người thiệt mạng, thiệt hại tài sản trên 6,4 tỷ USD, khoảng 60% diện tích đất và hơn 70% dân số đứng trước rủi ro hứng chịu thảm họa từ thiên tai[1]. Trong khi đó, Việt Nam cũng thuộc nhóm những quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới. Dự báo tỷ lệ người cao tuổi sẽ đạt hơn 17% (gần 17,9 triệu người) vào năm 2030 và hơn 20% (hơn 22,2 triệu người) vào năm 2038[2]. Già hóa nhanh trong khi vẫn đang là một nước có thu nhập trung bình thấp sẽ mang lại những thách thức không nhỏ cho công tác quản lý rủi ro thiên tai.
Nhận thức được các thách thức đặt ra trước mắt và tính cấp thiết trong việc tận dụng nguồn lực tại chỗ là người cao tuổi trong công tác quản lý rủi ro thiên tai, ngày 09/02 vừa qua, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam đã thống nhất ban hành Chương trình phối hợp trong công tác phòng, chống thiên tai giai đoạn 2021-2025. Đây là kết quả đạt được từ sự hợp tác của tổ chức HelpAge International tại Việt Nam (HAI) và Hội Người cao tuổi Việt Nam trong quá trình vận động chính sách, nâng cao nhận thức về vai trò, khả năng đóng góp và tính dễ bị tổn thương của người cao tuổi trong công tác quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng thông qua Dự án Tăng cường khả năng chống chịu thiên tai tại miền Trung Việt Nam – Giai đoạn 3 (VIE075).
Nhân dịp này, Ban chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai cũng đã phối hợp với Hội Người cao tuổi Việt Nam đưa ra văn bản hướng dẫn về việc Hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia về phòng, chống thiên tai năm 2022. Đây là các hoạt động thiết thực, tạo tiền đề để có những hoạt động phối kết hợp hiệu quả trong tương lai giữa các cơ quan trung ương cũng như địa phương trong hoạt động phòng, chống thiên tai, tận dụng hiệu quả nguồn lực tại chỗ cũng như giảm thiểu các tổn thương, mất mát đối với người cao tuổi trong thiên tai.
Cũng trong thời gian của Tuần lễ Quốc gia về phòng, chống thiên tai năm 2022, Tổ chức HAI phối hợp với Ban Đại diện Hội Người cao tuổi tỉnh Hà Giang tổ chức sự kiện tập huấn về nội dung quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng. Sự kiện gồm một lớp tập huấn ban đầu cho Hội Người cao tuổi các cấp trên địa bàn huyện Xín Mần và huyện Hoàng Su Phì (ngày 17/05/2022) và một lớp tập huấn dành cho các đối tác và thành viên của các nhóm hỗ trợ kỹ thuật tại địa bàn hai huyện (ngày 18-19/05). Sự kiện tập huấn này nằm trong khuôn khổ dự án Mô hình toàn diện nhằm xây dựng cộng đồng an toàn tại Việt Nam (VIE083). Dự án VIE083 được tài trợ bởi Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID), thông qua Văn phòng Hỗ trợ Nhân đạo (BHA) và Hội Chữ thập đỏ Hoa Kỳ (AmCross). Hợp phần do HAI phối hợp thực hiện với Hội Người cao tuổi Việt Nam có mục tiêu lồng ghép nội dung hòa nhập người cao tuổi vào quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng, nhằm phòng ngừa và giảm thiểu tác hại của thiên tai đối với người cao tuổi và cả cộng đồng. Dự án được thực hiện tại địa bàn 03 tỉnh Hà Giang, Sơn La, Thừa Thiên – Huế trong khoảng thời gian từ 01/10/2021 đến 30/09/2023.
[1] Theo Tổng cục Khí tượng thủy văn: http://vnmha.gov.vn/cong-tac-pctt-tkcn-130/chu-dong-doi-pho-voi-thien-tai-ngay-cang-cuc-doan-di-thuong-8777.html
[2] Tổng cục Thống kê: Dự báo dân số Việt Nam giai đoạn 2019-2069
