Ngày 11/12/2024, tại Hà Nội, Ngân hàng Thế giới phối hợp với tổ chức HelpAge International tại Việt Nam (HAI) tổ chức Hội nghị tổng kết Dự án “Giảm nhẹ tính dễ bị tổn thương về thu nhập và sức khỏe của người cao tuổi tại Việt Nam” (VIE071). Dự án được triển khai thành công trong bối cảnh dân số Việt Nam đang trong thời kỳ già hóa nhanh, mang lại những kết quả quan trọng nhằm cải thiện đời sống người cao tuổi và thúc đẩy phát triển bền vững.
Dự án VIE071 được triển khai từ cuối năm 2020 đến 2024, Dự án do Quỹ Phát triển Xã hội Nhật Bản (JSDF) thuộc Chính phủ Nhật Bản tài trợ, thông qua Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam (WB) và được tổ chức HAI hợp tác với Hội Người cao tuổi 6 tỉnh/thành phố Hòa Bình, Thanh Hóa, Quảng Bình, Đà Nẵng, Khánh Hòa và Ninh Thuận thực hiện, với sự hỗ trợ kỹ thuật của Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam thông qua vị trí Cố vấn Dự án. Mục tiêu Phát triển của Dự án là tăng cường sự tham gia của NCT trong các hoạt động tăng thu nhập và sử dụng dịch vụ chăm sóc sức khỏe và chăm sóc xã hội dựa vào cộng đồng.
Phát biểu tại hội nghị, Bà Caryn Bredenkamp, Giám đốc Y tế, Dinh dưỡng và Dân số Khu vực Đông Á – Thái Bình Dương, Ngân hàng Thế giới, nhấn mạnh: “Dự án đã tập hợp hơn 10 nghìn thành viên và hỗ trợ cải thiện thu nhập cũng như sức khỏe cho người cao tuổi. Các CLB là nơi thúc đẩy gắn kết cộng đồng, nâng cao quyền và lợi ích của người cao tuổi, không chỉ giúp đỡ lẫn nhau mà còn lan tỏa tinh thần giúp đỡ ra ngoài cộng đồng.”
Sau gần 4 năm triển khai, Dự án đã ghi nhận những kết quả đáng khích lệ:
Dự án đã hỗ trợ thành lập 186 CLB LTHTGN tại 6 tỉnh thuộc Dự án thu hút 10.405 thành viên tham gia, tạo điều kiện để người cao tuổi và cộng đồng tham gia các hoạt động nâng cao sức khỏe, phát triển kinh tế và hỗ trợ xã hội, với 35.587 người hưởng lợi trực tiếp và 92.314 người hưởng lợi gián tiếp từ dự án. Kết quả Dự án đã góp phần thực hiện thành công Đề án nhân rộng mô hình CLB LTH TGN theo Quyết định số 1336/QĐ-TTg ngày 31/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án Phát triển nhân rộng mô hình CLB LTHTGN giai đoạn đến năm 2025.
Ông Trương Xuân Cừ, Phó Chủ tịch Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam, khẳng định:“Dự án đã góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người cao tuổi và giúp họ tự tin phát huy vai trò trong gia đình và cộng đồng. Các CLB Liên thế hệ Tự giúp nhau là mô hình hiệu quả, không chỉ hỗ trợ về kinh tế và sức khỏe mà còn tạo ra sự gắn kết giữa các thế hệ. Tôi mong muốn hội nghị sẽ đánh giá khách quan và đưa ra định hướng để nhân rộng mô hình CLB trong thời gian tới.”
Thông qua Câu lạc bộ Liên thế hệ Tự giúp nhau, thu nhập của người cao tuổi đã được cải thiện rõ rệt sau khi tham gia các hoạt động của CLB. Cụ thể, 6.203 thành viên đã vay vốn phát triển kinh tế, vượt xa so với mục tiêu ban đầu là 2.688 người tăng thu nhập. Ngoài ra, nhờ sự kết nối và hỗ trợ của các CLB, 2.054 thành viên đã vay vốn tăng thu nhập từ các nguồn vốn ngoài CLB. Trong quá trình triển khai các mô hình sinh kế, 974 tình nguyện viên phát triển kinh tế của CLB đã hàng tháng hỗ trợ và hướng dẫn cho 1.842 thành viên, giúp họ cải thiện thu nhập và ổn định đời sống. Kết quả đánh giá cuối Dự án cho thấy 82.1% thành viên báo cáo thu nhập đã được cải thiện, vượt xa chỉ số cấp mục tiêu ban đầu đề ra.
Dự án đã giảm nhẹ tính dễ bị tổn thương về sức khỏe của người cao tuổi tại Việt Nam. Các kết quả nổi bật bao gồm: 65,7% người cao tuổi tại cộng đồng thôn dự án được khám sức khỏe ít nhất 1 lần/năm, trong đó 73,9% là người cao tuổi nữ. Hơn 3.257 cán bộ, hội viên và tình nguyện viên được đào tạo kỹ năng chăm sóc sức khỏe và xã hội cho NCT; 1.013 buổi khám sàng lọc tại 186 xã giúp phát hiện sớm các bệnh thường gặp như tăng huyết áp, tiểu đường và bệnh xương khớp; 13.741 người cao tuổi được tầm soát nguy cơ tiểu đường và đo đường huyết; 1.888 tình nguyện viên hỗ trợ chăm sóc tại nhà, cải thiện sức khỏe tinh thần và chất lượng sống cho 1.101 người cao tuổi. Ngoài ra, 21.449 thiết bị y tế và học tập suốt đời được cung cấp cho 517 câu lạc bộ. Đánh giá cuối dự án cho thấy 99.6% thành viên khẳng định sức khỏe đã cải thiện nhờ tham gia câu lạc bộ .
Bà Emiko Masaki, Chuyên gia cấp cao về Kinh tế, Y tế, Ngân hàng Thế giới và Chủ nhiệm Dự án chia sẻ “Người cao tuổi trong câu lạc bộ đều cảm thấy hạnh phúc hơn, được tôn trọng, và họ có thể đóng góp, cảm nhận rằng mình không phải phụ thuộc”
Dự án VIE071 được triển khai trong giai đoạn dịch COVID-19 bùng phát, gây nhiều gián đoạn và thách thức cho các hoạt động trực tiếp. Tuy nhiên, nhờ sự linh hoạt và sáng tạo trong cách thức thực hiện, đội ngũ cán bộ dự án các cấp đã nhanh chóng thích ứng và đảm bảo tiến độ cùng hiệu quả của các hoạt động. Để vượt qua khó khăn này, dự án đã tiên phong ứng dụng công nghệ 4.0 bằng cách số hóa tài liệu tập huấn, tổ chức các buổi tập huấn trực tuyến qua Team Meeting, Zoom và Zalo, đồng thời duy trì hỗ trợ kỹ thuật và giám sát từ xa. Một sáng kiến nổi bật là việc xây dựng và sản xuất 80 video tài liệu tập huấn về thành lập, vận hành và quản lý CLB, chăm sóc sức khỏe và tăng thu nhập. Sáng kiến này không chỉ giúp duy trì hoạt động của các câu lạc bộ trong thời điểm giãn cách mà còn tạo ra nguồn tư liệu phong phú, thuận tiện cho việc học tập và triển khai các hoạt động và nhân rộng mô hình lâu dài.
Với những kết quả đạt được, Hội NCT các tỉnh/TP thực hiện Dự án cam kết sẽ duy trì tốt và tiếp tục nhân rộng mô hình CLB LTHTGN trong thời gian tới, góp phần xây dựng một xã hội già hóa chủ động, thích ứng và phát triển bền vững.
Ông Sasaki Shohei, Bí thư thứ nhất, Đại sứ quán Nhật Bản, chia sẻ: “Việt Nam và Nhật Bản có mối quan hệ đối tác bền chặt, trong đó y tế là lĩnh vực quan trọng. Sự thành công của dự án là minh chứng cho những nỗ lực chung trong việc cải thiện đời sống của người cao tuổi, đặc biệt là trong bối cảnh dân số già hóa nhanh chóng”
Bà Trần Bích Thủy, Giám đốc Quốc gia, Tổ chức HelpAge International tại Việt Nam (tổ chức Hỗ trợ Người cao tuổi Quốc tế – HAI) phát biểu tại Hội thảo:“Trong bối cảnh Việt Nam là một nước có thu nhập trung bình nhưng có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất trên thế giới, chúng ta cần tiếp tục nhân rộng các CLB LTH TGN để đáp ứng tốt hơn nữa nhu cầu của người cao tuổi, bao gồm các nhu cầu về bảo vệ, chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi.”